Coaching Centres : 16 वर्षाखालील मुलांना ट्यूशन बंद! ‘कोचिंग’वाल्यांना दणका

देशभरात एनईईटी किंवा जेईईची तयारी करणाऱ्या विद्यार्थ्यांच्या वाढत्या आत्महत्येच्या घटना आणि देशातील बेलगाम कोचिंग सेंटर्सचा मनमर्जी कारभार लक्षात घेऊन केंद्राने ही मार्गदर्शक तत्त्वे तयार केली आहेत. मार्गदर्शक तत्त्वांनुसार, IIT JEE, MBBS, NEET सारख्या व्यावसायिक अभ्यासक्रमांसाठी कोचिंग सेंटर्सना अग्नी आणि इमारत सुरक्षेशी संबंधित NOC असणे आवश्यक आहे.

परीक्षा आणि यशाच्या दबावाशी संबंधित समस्यांवर मात करण्यासाठी विद्यार्थ्यांना दबाव आणि मानसिक आरोग्याशी संबंधित सुविधा देखील उपलब्ध करू दिल्या जाव्यात, असेही म्हटले आहे.

यापूर्वीही करण्यात आली आहेत मार्गदर्शक तत्त्वे

कोचिंग सेंटर्सची नोंदणी आणि नियमन 2024 साठी मार्गदर्शक तत्त्वे आधीच राज्ये आणि केंद्रशासित प्रदेशांना पाठवण्यात आली आहेत. काही राज्यांमध्ये आधीच कोचिंग संस्थांच्या नियमनाशी संबंधित कायदे आहेत, खासगी कोचिंग सेंटर्सची वाढती संख्या आणि विविध ठिकाणी सुरू होणारी वाढ आणि आत्महत्येच्या वाढत्या घटनांमुळे केंद्र सरकारने ही आदर्श मार्गदर्शक तत्त्वे प्रस्तावित केली आहेत.

Video : बघता बघता बेंचवर कोसळला, सायलेंट हार्ट अटॅकने विद्यार्थ्याचा मृत्यू

मार्गदर्शक तत्त्वांमध्ये असे म्हटले आहे की विद्यार्थ्यांवरील वाढती स्पर्धा आणि शैक्षणिक तणाव लक्षात घेता कोचिंग सेंटर्सनी मुलांच्या विकासासाठी आवश्यक पावले उचलली पाहिजेत. कोचिंग संस्थांनी विद्यार्थ्यांना तणाव आणि नैराश्यापासून राहता यावे यासाठी अनुभवी मानसशास्त्रज्ञांची मदत घेऊन त्यांना मानसिक आरोग्याशी संबंधित मदत करावी.

नियमांचे उल्लंघन केल्यास मोठा दंड

मार्गदर्शक तत्त्वांनुसार नोंदणी न केल्यास आणि अटी व शर्तींचे उल्लंघन केल्याबद्दल कोचिंग सेंटर्सना मोठा दंड भरावा लागेल. पहिल्या उल्लंघनासाठी 25,000 रुपये दंड, दुसऱ्या गुन्ह्यासाठी 1 लाख रुपये आणि तिसऱ्यांदा गुन्हा घडला, तर कोचिंग सेंटरची नोंदणी रद्द केली जाणार आहे.

फी 10 दिवसात परत केली जाईल

मार्गदर्शक तत्त्वांनुसार, अभ्यासक्रमाच्या कालावधीत फी वाढवता येणार नाही. जर एखाद्या विद्यार्थ्याने पूर्ण पैसे भरूनही कोर्स अर्धवट सोडण्यासाठी अर्ज केला, तर कोर्सच्या उर्वरित कालावधीचे पैसे परत करावे लागतील. वसतिगृह आणि मेस फी देखील परताव्यात समाविष्ट केली जाईल.

हेही वाचा >> भाजपची ऑफर की काँग्रेसविरोधात रणनीती! शिंदेंच्या गौप्यस्फोटाचा अर्थ काय?

वर्ग ५ तासांपेक्षा जास्त चालणार नाही

कोणत्याही परिस्थितीत शाळा किंवा संस्थांमध्ये शिकणाऱ्या विद्यार्थ्यांच्या वेळेत कोचिंग क्लास घेतले जाणार नाहीत. दिवसात 5 तासांपेक्षा जास्त वर्ग चालणार नाहीत. सकाळी लवकर आणि रात्री उशिरा वर्ग होणार नाहीत. विद्यार्थी आणि शिक्षकांना आठवडाभर सुट्टी मिळेल. सणासुदीच्या काळात, कोचिंग सेंटर विद्यार्थ्यांना कुटुंबाशी जोडण्याची आणि भावनिक जोड वाढवण्याची संधी देईल.

16 वर्षाखालील मुलांची नोंदणी नाही

केंद्राने जारी केलेल्या कोचिंग सेंटर रेग्युलेशन 2024 साठी प्रस्तावित मार्गदर्शक तत्त्वानुसार, 16 वर्षांपेक्षा कमी वयाच्या विद्यार्थ्यांना कोचिंग सेंटरमध्ये प्रवेश देऊ नये. मार्गदर्शक तत्त्वे असेही सुचवतात की कोचिंग सेंटर्सनी पालक आणि विद्यार्थ्यांना दिशाभूल करणारी आश्वासने देऊ नयेत किंवा यशाची हमी देऊ नये.

कमी पात्रता असलेल्या शिक्षकांना कामावर घेण्यास बंदी

पदवीपेक्षा कमी पात्रता असलेल्या शिक्षकांना कोचिंग इन्स्टिट्यूटमध्ये शिकवण्याची परवानगी देऊ नये, असे मार्गदर्शक तत्त्वांमध्ये प्रस्तावित आहे. योग्य पद्धतीने देखरेख सुनिश्चित करण्यासाठी, केंद्राने अशा मार्गदर्शक तत्त्वांच्या अंमलबजावणीच्या तीन महिन्यांच्या आत नवीन आणि विद्यमान कोचिंग केंद्रांची नोंदणी प्रस्तावित केली आहे.

हेही वाचा >> बाबासाहेबांचा ‘तो’ इशारा! …म्हणून आंबेडकरांनी नाकारलं राम मंदिर सोहळ्याचं निमंत्रण

भितीदायक आहेत आकडे

2023 मध्ये परीक्षेची तयारी करणाऱ्या 28 विद्यार्थ्यांनी आत्महत्या केल्याची प्रकरणे नोंदवली गेली, ज्यात भारतातील प्रसिद्ध कोचिंग मार्केट असलेल्या राजस्थानातील कोटा येथील आहेत. ही बाब लक्षात घेऊन अशा घटनांना आळा बसावा यासाठी सरकारने अशी मार्गदर्शक तत्त्वे तयार केली आहेत.