पैसा-पाणी: भारत-पाक तणाव, शेअर बाजाराचं काय होईल?

युद्धाचा अर्थव्यवस्थेवर परिणाम काय असतो?

सर्वसाधारणपणे, युद्धाच्या काळात सरकारचा संरक्षण खर्च वाढतो. त्यामुळे सरकारचं आर्थिक तूट (fiscal deficit) वाढण्याची शक्यता असते आणि महागाईही वाढते.

Moody’s च्या अहवालानुसार, पाकिस्तानशी भारताचा व्यापार अत्यल्प आहे. त्यामुळे भारतावर परिणाम फारसा होणार नाही. उदाहरणार्थ, भारताचे ₹ 100 च्या निर्यातींपैकी फक्त 50  पैशांचा व्यापार पाकिस्तानसोबत होतो.

तरीही, संरक्षण खर्च वाढल्यामुळे सरकारी तिजोरीवर ताण येण्याची शक्यता अहवालात नमूद केली आहे. पण तो ताण इतका मोठा नाही की भारताची अर्थव्यवस्था कोसळेल.

त्याच अहवालात असंही म्हटलं आहे की, पाकिस्तान दीर्घकालीन युद्धाचा भार पेलू शकणार नाही. त्यांच्यावर आधीच $131 अब्ज परकीय कर्ज आहे आणि फक्त तीन महिन्यांच्या आयातीपुरतेच परकीय चलनाचा साठा आहे.

शेअर बाजारावर काय परिणाम होईल?

Kotak Mutual Fund च्या अहवालानुसार, सरकारच्या धोरणांवरून मोठ्या युद्धाची शक्यता कमी वाटते. बाजारात अल्पकालीन चढ-उतार होऊ शकतात, पण दीर्घकालीन गुंतवणूकदारांसाठी फारशी चिंता करण्यासारखी गोष्ट नाही.

इतिहास काय सांगतो?
    

• 2016 मधील उरी आणि 2019 मधील पुलवामा हल्ल्यांनंतर, आणि भारताच्या कारवाईनंतर बाजारात 1% पेक्षा कमी हालचाल झाली. पण वर्षभरात चांगला परतावा मिळाला — उरीनंतर 11% आणि पुलवामानंतर 9%.
• 1999 मधील कारगिल युद्धाच्या काळात (3 मे - 26 जुलै), बाजार 36% ने वधारला आणि वर्षभरात 29% परतावा दिला.
• 1962, 1965 आणि 1971 मधील युद्धांच्या काळात सरकारची तूट आणि महागाई वाढली होती, पण आर्थिक वाढीवर फारसा परिणाम झाला नव्हता.

गुंतवणूकदारांनी काय करावं?

मुख्य मुद्दा — घाई करू नका.

इतिहास सांगतो की भारताची अर्थव्यवस्था आणि शेअर बाजार युद्धांच्या काळातही स्थिर राहिले आहेत. त्यामुळे SIP थांबवणं किंवा युनिट्स विकण्याचा निर्णय घाईघाईत घेऊ नये.

अनिश्चित काळात संयम हेच शहाणपण आहे.