Personal Finance: लग्न झालेल्या पुरुषांनी 'हे' काम न विसरता करावं, पत्नीला अजिबात राहणार नाही टेन्शन!

पहिली गोष्ट म्हणजे तुमच्या सर्व आर्थिक खात्यांमध्ये नॉमिनीचे नाव जोडणे. अनेकदा लोक त्यांच्या बँक खात्यांमध्ये, एफडी, ईपीएफओ, म्युच्युअल फंड आणि स्टॉकमध्ये नॉमिनी व्यक्तीचे नाव देताना दुर्लक्ष करतात. जर तुमच्या पत्नीला या खात्यांमध्ये नॉमिनी केलं गेलं तर ते तुमच्या अनुपस्थितीत त्यांना हे पैसे सहज मिळण्यास मदत करेल. जर नॉमिनी नसेल तर तुमच्या कुटुंबाला पैसे मिळविण्यासाठी दीर्घकाळ आणि गुंतागुंतीच्या कायदेशीर प्रक्रियेचा सामना करावा लागू शकतो. यामुळे केवळ वेळ आणि पैसा वाया जात नाही तर मानसिक ताणही वाढतो.

पालकही होऊ शकतात नॉमिनी

याशिवाय, जर तुम्हाला हवे असेल तर तुम्ही तुमच्या पालकांनाही नॉमिनी करू शकता. नॉमिनी करणे ही एक सोपी प्रक्रिया आहे, जी तुमच्या कुटुंबाचे भविष्य सुरक्षित करण्याचा एक मजबूत मार्ग आहे. जर हे केले नाही तर तुमच्या कुटुंबाला कागदपत्रे आणि कायदेशीर औपचारिकता गोळा करण्यात अडकावे लागेल.

नॉमिनी असणं का आहे आवश्यक?

नॉमिनी ठेवणं हे महत्वाचे आहे कारण ते तुमच्या अनुपस्थितीत तुमच्या बँक खात्यांची, एफडीची, म्युच्युअल फंडची आणि इतर आर्थिक गुंतवणुकीची रक्कम तुमच्या कुटुंबाला हस्तांतरित करण्याची प्रक्रिया सुलभ करते. नॉमिनी असणे तुमच्या कुटुंबाला कायदेशीर औपचारिकता आणि दीर्घकाळाच्या प्रक्रियांपासून वाचवू शकते. जर नॉमिनी नसेल तर तुमच्या कुटुंबाला कागदपत्रे आणि कायदेशीर प्रमाणपत्रांसाठी कठोर परिश्रम करावे लागू शकतात, ज्यामुळे वेळ आणि पैसा वाया जातो. नॉमिनी करणे हे कुटुंबाच्या आर्थिक सुरक्षिततेसाठी एक सोपे आणि आवश्यक पाऊल आहे.

पतीने गुंतवणुकीत पत्नीला नॉमिनी ठेवण्याचे अनेक वैयक्तिक, आर्थिक आणि कायदेशीर फायदे आहेत. याबाबत माहिती सविस्तरपणे.

1. आर्थिक सुरक्षितता

• पत्नीच्या भविष्याची हमी: जर पतीचा अकस्मात मृत्यू झाला, तर नॉमिनी म्हणून पत्नीला गुंतवणुकीची रक्कम, मालमत्ता किंवा विम्याचे पैसे सहज मिळतात. यामुळे पत्नीला आर्थिक स्थैर्य मिळते, विशेषतः जर ती आर्थिकदृष्ट्या पतीवर अवलंबून असेल.
• कौटुंबिक गरजा पूर्ण करणे: गुंतवणुकीतून मिळणारी रक्कम पत्नीला मुलांचे शिक्षण, घरखर्च, कर्जाची परतफेड किंवा इतर गरजा पूर्ण करण्यासाठी उपयोगी ठरते.

2. कायदेशीर प्रक्रिया सुलभ

• सुलभ हस्तांतरण: नॉमिनेशनमुळे गुंतवणुकीची रक्कम किंवा मालमत्ता नॉमिनीला त्वरित हस्तांतरित होते, यासाठी जटिल कायदेशीर प्रक्रिया (जसे की वसीयत किंवा वारसाहक्क प्रमाणपत्र) टाळता येतात.
• विवाद टाळणे: नॉमिनी ठेवल्याने मालमत्तेवरून कुटुंबातील इतर सदस्यांमध्ये होणारे वाद टाळले जाऊ शकतात. नॉमिनी असलेली व्यक्ती मालमत्तेची कायदेशीर मालक नसते, परंतु ती मालमत्ता विश्वासाने सांभाळते आणि वारसांना हस्तांतरित करते.

3. विश्वास आणि जबाबदारी

• पत्नीवर विश्वास: पती-पत्नी यांच्यातील विश्वास आणि जवळीक यामुळे पत्नीला नॉमिनी ठेवणे हे एक नैसर्गिक पाऊल आहे. पत्नी ही कुटुंबाची आर्थिक आणि भावनिक जबाबदारी सांभाळण्यास सक्षम असते.
• कुटुंबाचे हित: पत्नी नॉमिनी असल्यास ती मिळालेली रक्कम कुटुंबाच्या कल्याणासाठी (उदा., मुलांचे भविष्य) वापरेल याची खात्री असते.

4. विमा आणि गुंतवणुकीच्या योजनांमधील महत्त्व

• विमा पॉलिसी: जीवन विमा, म्युच्युअल फंड, बँक खाती, डिमॅट खाती, आणि इतर गुंतवणुकीच्या योजनांमध्ये नॉमिनी ठेवणे अनिवार्य असते. पत्नीला नॉमिनी ठेवल्याने तिला विम्याची रक्कम किंवा गुंतवणुकीचे पैसे त्वरित मिळतात.
• आकस्मिक परिस्थिती: जर पतीचा अचानक मृत्यू झाला, तर विमा किंवा गुंतवणुकीची रक्कम पत्नीला तात्काळ मिळते, ज्यामुळे तिला तात्पुरती आर्थिक अडचण टाळता येते.

5. कर लाभ आणि नियोजन

• कर लाभ: काही गुंतवणुकींमध्ये (उदा., विमा पॉलिसी) मिळणारी रक्कम नॉमिनीला करमुक्त असते, ज्यामुळे पत्नीला पूर्ण रक्कम मिळते.
• आर्थिक नियोजन: पत्नीला नॉमिनी ठेवल्याने पतीच्या आर्थिक नियोजनाचा एक भाग म्हणून तिला भविष्यातील आर्थिक निर्णय घेण्यासाठी तयार करता येते.

6. सामाजिक आणि सांस्कृतिक बाबी

• भारतीय संदर्भ: भारतीय संस्कृतीत पत्नीला कुटुंबाची प्राथमिक जबाबदारी मानली जाते. त्यामुळे पत्नीला नॉमिनी ठेवणे हे सामाजिक आणि सांस्कृतिकदृष्ट्या स्वीकारले जाते.
• भावनिक आधार: पत्नीला नॉमिनी ठेवणे हे पतीच्या तिच्यावरील विश्वासाचे आणि प्रेमाचे प्रतीक मानले जाते.

7. नॉमिनेशनचे प्रकार आणि प्रक्रिया

• प्रकार: काही गुंतवणुकींमध्ये (उदा., म्युच्युअल फंड, बँक खाती) एकापेक्षा जास्त नॉमिनी ठेवता येतात, ज्यामध्ये पत्नीला प्राथमिक नॉमिनी ठेवता येते.
• प्रक्रिया: नॉमिनी ठेवण्यासाठी संबंधित बँक, विमा कंपनी किंवा वित्तीय संस्थेत अर्ज भरावा लागतो. यासाठी पत्नीचे नाव, नाते, आणि काहीवेळा आधार कार्डसारखी ओळखपत्रे आवश्यक असतात.
• बदलाची शक्यता: पतीला गरजेनुसार नॉमिनी बदलता येते, परंतु यासाठी लेखी प्रक्रिया पूर्ण करावी लागते.