ज्यावरून पंतप्रधान नरेंद्र मोदींवर टीका होते आहे त्या अशोक स्तंभाचा इतिहास काय?

काय आहे अशोक स्तंभाचा (Ashok Stambh) इतिहास?

कोणताही देश म्हटला की त्या देशाची एक राजमुद्रा किंवा राष्ट्र प्रतीक असतं. भारत त्याला अपवाद नाही. सम्राट अशोकाने उभा केलेला अशोक स्तंभ हा भारताची राजमुद्रा आहे. संपूर्ण जगात भारताच्या इतिहासाची चर्चा होते. कारण भारत हा गौरवशाली इतिहास लाभलेला एक देश आहे. या इतिहासात महत्त्वाचं स्थान आहे ते अशोक स्तंभाचं. २६ जानेवारी १९५० या दिवशी भारताने अशोक स्तंभ ही आपल्या देशाची राजमुद्रा असेल हे निश्चित केलं. कारण अशोक स्तंभ हे संस्कृती, शासन आणि शांततेचं सर्वात मोठं प्रतीक आहे.

अशोक स्तंभाचा इतिहास मात्र शेकडो वर्षांपूर्वीचा आहे. इसवी सन पूर्व २७३ मध्ये आपल्याला त्यासाठी डोकवावं लागेल. हा असा काळ होता ज्या काळात भारतात मौर्य राजे राजे राज्य करत होते. सम्राट अशोक हा त्यांच्यापैकीच एक. सम्राट अशोक हा त्याच्या काळातला सर्वात क्रूर शासक मानला जात असे. मात्र कलिंगाचं युद्ध झालं त्या युद्धात जो रक्तपात आणि नरसंहार सम्राट अशोकाने पाहिला त्याचा सम्राट अशोकाच्या मनावर गहिरा परिणाम झाला. ज्यानंतर सम्राट अशोकाने राज्य त्यागलं आणि बौद्ध धर्म स्वीकारला.

बौद्ध धर्म स्वीकारल्यानंतर सम्राट अशोकाने देशभरात या धर्माची प्रतीकं तयार केली. त्यातलं महत्त्वाचं प्रतीक होतं ते चार दिशांना गर्जना करणाऱ्या चार सिंहाचं. चार सिंह असलेला हा स्तंभ सम्राट अशोकाने उभारला. त्यामुळेच या स्तंभाला अशोक स्तंभ असं म्हटलं जातं. भगवान बुद्ध यांना सिंहाचं रूप मानलं जातं. त्यांच्या अनेक नावांपैकी शाक्य सिंह, नरसिंह ही काही उदाहरणं देता येतील.