पैसा-पाणी: रिझर्व्ह बँकेने दिली मोठी आणि आनंदाची बातमी!
रिझर्व्ह बँकेने भारत सरकारला 2 लाख 70 हजार कोटी रुपयांचा लाभांश दिला आहे. ज्याचा मोठा फायदा सरकार आणि सामान्य नागरिकांना होणार आहे. पैसा-पाणी या विशेष ब्लॉगमध्ये जाणून घेऊया याविषयी.
ADVERTISEMENT
बातम्या हायलाइट
रिझर्व्ह बँकेकडून भारत सरकारला 2 लाख 70 हजार कोटी रुपयांचा लाभांश
सरकारी तूट कमी झाल्यास व्याजदर कमी करणे सोपे
तुमच्या कर्जाचा ईएमआय (EMI) देखील होऊ शकतो कमी
रिझर्व्ह बँकेने भारत सरकारला 2 लाख 70 हजार कोटी रुपयांचा लाभांश (Dividend) दिला आहे. सरकारने अर्थसंकल्पात 2.56 लाख कोटी रुपये मिळतील असा अंदाज वर्तवला होता. सरकारच्या अंदाजापेक्षा जी चांगली कमाई झाली आहे. जी बाजारपेठ आणि तुमच्यासाठी देखील चांगली बातमी आहे. जर सरकारी तूट कमी झाली तर व्याजदर कमी करणे सोपे होईल. ही केवळ अर्थव्यवस्थेसाठी चांगली गोष्ट नाही तर तुमच्या कर्जाचा ईएमआय (EMI) देखील कमी होऊ शकतो. पैसा-पाणीमध्ये, आपण समजून घेऊया की रिझर्व्ह बँक नफा कसा कमावते?
रिझर्व्ह बँकेचे काम नफा कमविणे नाही, पण काम करता-करता रिझर्व्ह बँकेला नफा होते. बँकेचे तीन प्रकारचे काम आहेत.
पहिले काम म्हणजे अर्थव्यवस्था सुरळीत ठेवणं
याचा अर्थ असा की, वाढ चालू राहिली पाहिजे परंतु त्याच वेळी महागाई नियंत्रणात राहिली पाहिजे. रिझर्व्ह बँक हे काम व्याजदर वाढवून आणि कमी करून करते. परकीय चलनातील चढउतारांचे व्यवस्थापन, विशेषतः डॉलर. रिझर्व्ह बँक डॉलर्सची खरेदी-विक्री करत राहते. जर तुम्ही स्वस्त दरात डॉलर विकत घेतला आणि महाग झाल्यावर विकला तर तुम्हाला नफा होतो. रिझर्व्ह बँकेसाठी हा उत्पन्नाचा एक प्रमुख स्रोत आहे.
दुसरं काम म्हणजे बाँड विक्री
रिझर्व्ह बँक ही भारत सरकारची बँक आहे. रिझर्व्ह बँक बाँड विकून सरकारसाठी बाजारातून कर्ज उभारते. तूट भरून काढण्यासाठी सरकार हे कर्ज घेते. आता सरकारला रिझर्व्ह बँकेकडून जास्त लाभांश (Dividend) मिळाला आहे, त्यामुळे ते कमी कर्ज घेईल अशी अपेक्षा आहे. जर सरकारने कमी कर्ज घेतले तर खाजगी क्षेत्रासाठी स्वस्त कर्जाचा मार्ग मोकळा होतो. आता अशी अपेक्षा आहे की रिझर्व्ह बँक पुढील महिन्यातही दर कमी करेल. यामुळे EMI कमी होण्याची शक्यता आहे.
हे वाचलं का?
