Tokyo Paralympics स्पर्धेत भारताचं दैदिप्यमान यश, केंद्र सरकारच्या TOPS योजनेचा खेळाडूंना फायदा

जपानच्या टोकियो शहरात झालेल्या ऑलिम्पिक स्पर्धा यंदा भारतासाठी अत्यंत चांगल्या गेल्या आहेत. ऑलिम्पिक स्पर्धेत भारतीय खेळाडूंनी ७ पदकं जिंकत सर्वोत्तम कामगिरीची नोंद केली. यानंतर पॅरालिम्पिक स्पर्धेत भारतीय खेळाडूंनी पदकांची लयलूट करत १९ पदकं मिळवली. पॅरालिम्पिक स्पर्धेतही भारताची ही सर्वोत्तम कामगिरी ठरली. पदकतालिकेत भारताने २४ वा क्रमांक मिळवला.

ऑलिम्पिक सारख्या जागतिक पातळीवरील स्पर्धेत भारतीय खेळाडूंनी केलेल्या कामगिरीचं सर्व स्तरातून कौतुक केलं जात आहे. परंतू कोरोना काळातही केंद्र सरकारच्या TOPS योजनेअंतर्गत इतर खेळाडूंप्रमाणे पॅरालिम्पिक स्पर्धेत सहभागी होणाऱ्या खेळाडूंनाही सरकारी मदत मिळाली. ज्याचा फायदा त्यांना स्पर्धेत झालेला पहायला मिळाला.

भालाफेकीत सुवर्णपदक मिळवणाऱ्या २३ वर्षी सुमीत अंतिलला नीरज चोप्रासोबत सराव करण्याची संधी मिळाली होती. “२०१८ साली काही पॅरा अॅथलिट्सनाही फिनलँडमध्ये जाऊन नीरज चोप्रासारख्या खेळाडूसोबत सराव करण्याची संधी मिळाली होती. हा सराव आमच्यासाठी मानसिक बळ देणारा ठरला. इतर खेळाडूंप्रमाणे आम्हालाही बरोबरीची वागणूक मिळत होती हे पाहून आम्हाला खरंच बरं वाटलं. यानंतर मी इटली, फ्रान्स आणि ट्युनिशीया यासारख्या देशांतील स्पर्धेत सहभागी झालो, ज्यामुळे विविध वातावरणात खेळण्याचा अनुभव मला आला. या सरावाचा फायदा मला २०२४ च्या पॅरिस पॅरालिम्पिक खेळांसाठीही होईल.”

साई (Sports Authority of India) आणि Go Sports Foundation या NGO च्या माध्यमातून सुमीतला या कालावधीत ७ लाखांची मदत करण्यात आली. ज्यातून त्याने prosthetic blade, विविध साहित्य, बायोमेट्रिक सपोर्ट खरेदी केला. थाळीफेक प्रकारात रौप्य पदक मिळवणाऱ्या योगेश कठुनियाची स्टोरी काहीशी अशीच आहे.

Tokyo Paralympics : हरविंदर सिंगचा निशाणा पदकावर, तिरंदाजीत भारताला पहिलं पदक

सरकारी सुविधांव्यतिरीक्तत आता पॅरा अॅथलिट्सकडे बघण्याच्या दृष्टीकोनात बदल झाला आहे. सरकारी नोकरी आणि इतर सोयी-सुविधांमध्ये आम्हाला इतर खेळाडूंसारखी वागणूक मिळते आहे. नीरज चोप्रा प्रमाणे टोकियो पॅरालिम्पिकमध्ये रौप्यपदक मिळवणाऱ्या सुमीतलाही हरयाणा सरकारने ६ कोटींचं बक्षीस जाहीर केलं आहे.

Tokyo Paralympics : भारताची ‘सुवर्ण’ सकाळ! कृष्णा नागरची जबरदस्त कामगिरी

टोकियो पॅरालिम्पिक स्पर्धेत सहभागी झालेल्या सर्व ५४ खेळाडूंना केंद्र सरकारच्या TOPS (Target Olympic Podium Scheme) योजनेत सहभागी झाले होते. २०१८ ते २०२१ या ४ वर्षांच्या काळात केंद्रीय क्रीडा मंत्रालयाने पॅरालिम्पिक खेळांच्या तयारीसाठी खेळाडूंवर ८.२ कोटी रुपये खर्च केले. क्रीडा मंत्रालयाने गोल्ड आणि ब्राँझ मेडल विजेत्या अवली लेखराच्या घरी computerized digital target इन्स्टॉल करुन दिलं होतं. इतकच नव्हे तर टेबल टेनिसमध्ये सिल्वर मेडल मिळवणाऱ्या भाविना पटेलसाठी लॉकडाउनच्या काळात केंद्र सरकारने TOPS योजनेअंतर्गत सरावासाठी एक अपडेटेड रोबोट मिळाला होता.

या सर्व गुंतवणुकीचा परिणाम भारताला स्पर्धेत दिसून आला. आतापर्यंतचे सर्व विक्रम मोडत भारतीय खेळाडूंनी १९ पदकांची कमाई केली. याव्यतिरीतक्त Go Sports Foundation च्या माध्यमातून खेळाडूंना खासगी सपोर्टही मिळत होता, ज्याचा एकत्रित फायदा पॅरालिम्पिक स्पर्धेत दिसून आला.

Tokyo Paralympics : १९ पदकांसह भारताची आतापर्यंत सर्वोत्तम कामगिरी