पैसा-पाणी: Trump भारतात iPhone बनवण्याविरोधात का?
अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांनी iPhone भारतात बनवू नका असं आवाहन Apple कंपनीला केलं आहे. पण असं असलं तरी हे तूर्तास तरी शक्य नाही. का ते आपण सविस्तर जाणून घेऊया.
ADVERTISEMENT
बातम्या हायलाइट
ट्रम्प यांनी Apple कंपनीच्या CEO ला सांगितलं iPhone भारतात बनवू नका
ट्रम्प यांची इच्छा कंपनी पूर्ण करू शकतं का?
भारतातून Apple चा प्लँट जाणार?
भारत-पाकिस्तान दरम्यान तणाव वाढलेला असताना, अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांनी भारतात iPhone बनवण्यावर वक्तव्य केले. त्यांनी Apple चे CEO टिम कुक यांना सांगितले की, “iPhone भारतात बनवू नका. जर फक्त भारतीय बाजारासाठी बनवत असाल, तर ठीक आहे. पण ते iPhone अमेरिकेत विकू नका. अमेरिका बाजारासाठी iPhone अमेरिकेतच तयार करा.” चला, iPhone प्रकरण काय आहे हे समजून घेऊया.
“चीन प्लस वन" रणनीती
Apple ही अमेरिका देशातील नफ्याने आणि मार्केट कॅपने दुसरी सर्वात मोठी कंपनी आहे. पण तिचा सर्वात यशस्वी प्रॉडक्ट – iPhone – अमेरिकेत बनत नाही. 2020 पर्यंत सर्व iPhone चीनमध्ये बनत होते. अमेरिकेने चीनवर टॅरिफ वाढवले आणि कोविड लॉकडाउननंतर अनेक कंपन्यांनी चीनवरील अवलंबन कमी करणे सुरू केले. त्यातून “चीन प्लस वन” ही रणनीती तयार झाली.
म्हणजेच चीनसोबत इतर देशांतही उत्पादन सुरू करणे. याचा परिणाम असा की सध्या 80% iPhone चीनमध्ये आणि 20% भारतात तयार होतात. पुढच्या वर्षी भारतातील उत्पादन 25% वर नेण्याचा Apple चा विचार आहे.
भारतात 5 कोटी iPhone
Apple ला आकर्षित करण्यासाठी भारत सरकारने PLI (Performance Linked Incentive) योजना सुरू केली. विक्रीच्या प्रमाणात सरकार कंपन्यांना थेट प्रोत्साहन देते. भारतात उत्पादन महाग पडते, हे आधी कंपन्यांचे म्हणणे होते. PLI योजनेने ही तफावत कमी करण्याचा प्रयत्न केला आहे. परिणामी, आज भारतात दरवर्षी सुमारे 5 कोटी iPhone तयार होतात. पाच वर्षांपूर्वी हेच उत्पादन काही लाखांवर होते.
ट्रम्प यांचा उद्देश आहे की, अमेरिकन कंपन्यांनी देशातच उत्पादन करावे. यामुळे देशात रोजगार निर्माण होतील. त्यामुळेच त्यांनी आयात मालावर टॅरिफ लावण्याची घोषणा केली. त्यांनी भारतासह अनेक देशांना 90 दिवसांची सूट दिली होती. याचा फायदा Apple ने घेतला आणि जून तिमाहीत भारतात बनवलेले iPhone अमेरिका बाजारात निर्यात केले. आता तर अमेरिका-चीनमध्ये टॅरिफ करारही झाला आहे.
Apple ने ट्रम्पना खूश करण्यासाठी अमेरिकेत $500 अब्ज गुंतवणुकीची घोषणा केली आहे. पण यात iPhone निर्मिती समाविष्ट नाही. ट्रम्प यांनी कितीही दबाव टाकला, तरी Apple भारत किंवा चीनमधून उत्पादन हलवणार नाही. कारण स्पष्ट आहे, अमेरिकेत iPhone तयार करण्याची किंमत ही $3000 पर्यंत जाऊ शकते. तर सध्या ही किंमत $1000 आहे. कामगार खर्च अमेरिकेत जास्त आहे. त्यामुळे हेच अर्थकारण हे ट्रम्प यांच्या राजकारणावर भारी पडणार हे निश्चित.
'पैसा-पाणी' या विशेष सदरातील इतर महत्त्वाचे ब्लॉग वाचा
1. पैसा-पाणी: भारत-पाक तणाव, शेअर बाजाराचं काय होईल?
2. पैसा-पाणी: तुमची SIP सुरू ठेवा... कारण तुम्हीच आहात बाजाराचे खरे Hero!
3. पैसा-पाणी: एलॉन मस्कची डोकेदुखी वाढली... Tesla च्या नफ्यात घट, ट्रम्प यांच्यासाठी काम करणं पडलं महागात!
4. पैसा-पाणी: UPI वारंवार का होतं डाऊन?, पैसा हेच कारण!
5. पैसा-पाणी: बॉन्ड बाजाराच्या दबावामुळे माघार, डोनाल्ड ट्रम्प यांनी म्हणून घेतला यू-टर्न?
6. पैसा-पाणी : संकटात संधी! ट्रंप यांच्या टॅरिफ धोरणामुळे भारतासाठी नवे दरवाजे उघडण्याची शक्यता
7. पैसा-पाणी: भारतीयांना सोन्याचं व्यसन, सरकारने मानली हार.. 3 मोठ्या योजना अपयशी!
हे वाचलं का?
