ज्येष्ठ भारतीय उद्योगपती रतन टाटा आज 85 वर्षांचे झाले. त्यांचा जन्म 28 डिसेंबर 1937 रोजी मुंबईत झाला. एक यशस्वी उद्योगपती, एक उदार व्यक्ती, रतन टाटा अतिशय शांत स्वभावाचे आहेत. परंतु त्यांच्याशी संबंधित एक किस्सा आहे जो एखाद्याचा बदला घ्यायचा याचं उदाहरण देतो. किंबहुना, त्यांनी फोर्ड मोटर्सच्या चेअरमनकडून आपल्या अपमानाचा बदला अतिशय मनोरंजक पद्धतीने घेतला.
इथून बदल्याची कहाणी सुरू झाली
ही गोष्ट 90 च्या दशकातील आहे. जेव्हा टाटा मोटर्सने आपली कार टाटा इंडिका रतन टाटा यांच्या नेतृत्वाखाली लॉन्च केली होती. जे TATA सन्सचे अध्यक्ष होते. पण, त्यावेळी टाटा कारची विक्री रतन टाटांच्या विचारानुसार होत नव्हती. Tata Indica ला ग्राहकांकडून कमी प्रतिसाद मिळाला आणि सतत वाढत जाणाऱ्या तोट्यामुळे त्यांनी प्रवासी कार व्यवसाय विकण्याचा निर्णय घेतला. यासाठी त्यांनी अमेरिकन कार उत्पादक कंपनी फोर्ड मोटर्सशी चर्चा केली.
फोर्ड चेअरमन म्हणाले, ‘तुला काहीच माहीत नाही’
जेव्हा रतन टाटा यांनी आपली प्रवासी कार व्यवसाय फोर्ड मोटर्सला विकण्याचा निर्णय घेतला. त्यामुळे लक्झरी कार निर्माता कंपनी फोर्डचे चेअरमन बिल फोर्ड यांनी त्यांची खिल्ली उडवली. फोर्डने अपमानित केलं आणि म्हणालं, ‘तुला काही कळत नाही, तुम्ही प्रवासी कार विभाग का सुरू केला? जर मी हा करार केला तर तो तुमच्यावर मोठा उपकार असेल.
फोर्ड चेअरमनचे हे शब्द रतन टाटा यांच्या काळाजात बाणासारखे लागले. पण हे भाव त्यांच्या चेहऱ्यावर आले नाहीत आणि बिल फोर्डचे नम्रतेने ऐकून त्यांनी मनात मोठा निर्णय घेतला. अमेरिकेत अपमानित झाल्यानंतर रतन टाटा यांनी कार विभाग विकण्याचा निर्णय पुढे ढकलला आणि बिल फोर्डला असा धडा शिकवला, ज्याची कुणालाच अपेक्षा नव्हती.
नऊ वर्षांनी घेतला असा बदला
त्यांच्या अपमानानंतरही रतन टाटा शांत राहिले आणि त्यांनी पटकन प्रतिक्रिया दिली नाही. त्याच रात्री ते मुंबईला परतले. त्यांनी या अपमानाचा कधीही कोणाशीही उल्लेख केला नाही, उलट कंपनीच्या कार विभागाला मोठ्या उंचीवर नेण्यावर त्यांचे लक्ष केंद्रित केले. त्यांच्या मेहनतीचे फळ मिळाले आणि सुमारे नऊ वर्षांनी म्हणजे 2008 मध्ये, त्यांच्या टाटा मोटर्सने जगभरातील बाजारपेठेत वर्चस्व गाजवले आणि कंपनीच्या गाड्या वेस्ट सेलिंग श्रेणीत अव्वल ठरल्या.
बिल फोर्ड यांना मुंबईत यावे लागले
एकीकडे रतन टाटा यांच्या नेतृत्वाखाली टाटा मोटर्स उंची गाठत होती. त्यामुळे त्याच वेळी बिल फोर्डच्या नेतृत्वाखालील फोर्ड मोटर्सची अवस्था दयनीय झाली होती. बुडणाऱ्या फोर्ड कंपनीला वाचवण्यासाठी रतन टाटा पुढे आले, पण फोर्डच्या चेअरमनने केलेल्या अपमानाचा बदला घेण्याची त्यांना चांगली संधी होती.
खरं तर, 2008 मध्येच, जेव्हा फोर्ड मोठ्या तोट्यात होता, तेव्हा टाटा चेअरमन रतन टाटा यांनी चेअरमनला त्यांच्या कंपनीचे सर्वात लोकप्रिय जग्वार आणि लँड रोव्हर ब्रँड खरेदी करण्याची ईच्छा जाहीर केली. या डीलसाठी रतन टाटा यांना अमेरिकेला जावे लागले नाही, तर त्यांचा अपमान करणाऱ्या बिल फोर्ड यांना स्वत: त्यांच्या संपूर्ण टीमसह मुंबईत यावे लागले.
फोर्ड चेअरमनचा टोन बदलला
मुंबईत रतन टाटांची ऑफर स्वीकारून बिल फोर्डचा सूर बदलला. टाटा मोटर्सच्या कार डिव्हिजनच्या डीलच्या वेळी रतन टाटा यांना जे सांगितले होते तेच वाक्य त्यांनी स्व:तासाठी म्हणाले. फोर्डच्या चेअरमनने बैठकीत रतन टाटा यांचे आभार मानले आणि म्हणाले, ‘जॅग्वार आणि लँड रोव्हर मालिका खरेदी करून तुम्ही आमच्यावर मोठे उपकार करत आहात.’ आज जग्वार आणि लँड रोव्हर कार टाटा मोटर्सच्या सर्वात यशस्वी विकल्या जाणार्‍या मॉडेल्सपैकी एक आहेत.
रतन टाटांच्या या गोष्टी त्यांना खास बनवतात
1- ‘काम हीच पूजा’ रतन टाटांसाठी काम करणे म्हणजे पूजा करणे होय. त्यांचं म्हणणं आहे की कामाचा आदर तेव्हाच होईल.
2- सर्वांशी प्रेमाने वागणे रतन टाटांची सर्वात मोठी खासियत म्हणजे त्यांचा शांत आणि सौम्य स्वभाव. कंपनीच्या अगदी लहान कर्मचाऱ्यालाही तs मोठ्या प्रेमाने भेटतात, त्यांच्या गरजा समजून घेतात आणि त्यांना सर्वतोपरी मदत करतात.
3- यशाचा अर्थ दिग्गज टाटांच्या मते, कोणत्याही कामात यश मिळवायचे असेल, तर ते काम एकट्याने सुरू केले तरी ते काम उंचीवर नेण्यासाठी लोकांचे सहकार्य आवश्यक असते. एकत्र आपण खूप पुढे जाऊ शकतो.
