Sameer Wankhede : UPSC मध्ये जात प्रमाणपत्राची पडताळणी नेमकी कशी होते? समजून घ्या

SC म्हणजेच अनुसूचित जाती, ST म्हणजेच अनूसुचित जमाती आणि OBC म्हणजेच इतर मागासवर्ग, दिव्यांग यांना आरक्षणाचा लाभ घेण्यासाठी एक ठरवून दिलेली प्रक्रिया असते. शिवाय केंद्र सरकारचे आदेश, कोर्टाच्या आडर्ससुद्धा आरक्षणाचा लाभ उचलणाऱ्या लाभार्थ्यांच्या दाव्याची पडताळणी करताना लक्षात घेतले जातात.

अर्थात आपल्याकडे नियमांच्या चौकटीबाहेर जाणारे, पळवाटा शोधणारे हे तरीही असतातच. वेगवेगळ्या वर्गासाठी आरक्षण सुरू झाल्यापासून अनेकदा असं दिसून आलंय की उमेदवार जातीचा खोटा दाखला पुढे करतात. अनेकदा ही प्रकरणं कोर्टातही गेली आहेत. SC, ST, OBC मध्ये जातीचा दाखला इश्यू करण्यासाठी विशिष्ट प्रक्रिया असते, त्यासाठी नियमावलीही घालून देण्यात आली आहे.

सिव्हील सर्विसेसमधील अधिकाऱ्यांच्या जातीच्या दाखल्याचं वेरिफिकेशन करतानाही अनेक टप्पे असतात, अगदी त्यांची बढती आणि बदली होतानाही वेरिफ्केशन होतं. महाराष्ट्रातल्याच एका सिव्हिल सर्वंटने इंडिया टूडेला दिलेल्या माहितीनुसार, ”जर एवढी वर्षे समीर वानखेडेंनी धर्म लपवला असेल तर मग खरी समस्या ही महाराष्ट्राच्या प्रशासकीय कारभारातलीच असेल जर त्यांनी नियमांकडे दुर्लक्ष केलं असेल तर”