पैसा-पाणी: किरकोळ गुंतवणूकदारांनी शेअर बाजारातून का काढला पळ?

2020 मध्ये कोरोना व्हायरस लॉकडाऊन दरम्यान, किरकोळ गुंतवणूकदारांनी थेट शेअर बाजारात गुंतवणूक करण्यास सुरुवात केली होती. Zerodha आणि Groww सारख्या अॅप्समुळे गुंतवणूक करणे सोपे झाले. मागील पाच वर्षांत, लहान गुंतवणूकदारांनी ₹5 लाख कोटींपेक्षा जास्त गुंतवणूक केली. या वर्षी हा ट्रेंड मोडला गेला. याचे कारण शेअर बाजारातील घसरण होती. बहुतेक गुंतवणूकदार घसरणीला तोंड देऊ शकले नाहीत. लार्ज-कॅप आणि मिड-कॅप शेअर्समधील परतावा सिंगल डिजिटमध्ये राहिला, तर स्मॉल-कॅप शेअर्स नकारात्मक झाले.

शेअर बाजारातील घसरणीची प्रमुख तीन कारणे:

• कॉर्पोरेट नफ्यात मंदी

• शेअरच्या किंमतीत वाढ

• अमेरिकेसोबतच व्यापार करार रखडला आहे

लहान गुंतवणूकदारांनी बाजारात राहण्याऐवजी नफा मिळवून बाजारातून बाहेर पडणे पसंत केले आहे. शेअर बाजारात तीन प्रमुख खेळाडू आहेत. परदेशी गुंतवणूकदार (FII), म्युच्युअल फंड सारखे देशांतर्गत गुंतवणूकदार (DII) आणि किरकोळ गुंतवणूकदार. यापैकी फक्त DII खरेदी करत आहेत कारण त्यांना SIP द्वारे निधी मिळत आहे. या वर्षी ₹3 लाख कोटींहून अधिक रक्कम आली आहे. हा पैसा बाजाराला रोखून धरत आहे. जर हे पैसे कमी झाले तर बाजार अडचणीत येईल.

ब्रोकरेज हाऊसेस पुढील वर्षी निफ्टी ₹28,000 ते ₹29,000 च्या श्रेणीत पोहोचेल असा अंदाज वर्तवत आहेत. असे झाल्यास, 10-12% परतावा मिळण्याची शक्यता आहे. स्मॉल कॅपपेक्षा लार्ज कॅपसाठी परतावा जास्त असण्याची शक्यता आहे. म्हणूनच गुंतवणूकदार शेअर बाजारापेक्षा सोने आणि चांदीवर सट्टा लावत आहेत. गेल्या वर्षी सोन्याने तब्बल 78% परतावा दिला, तर चांदीने तब्बल 144% परतावा दिला. 2026 मध्ये सोने आणि चांदीच्या किंमती वाढण्याची अपेक्षा आहे, परंतु गती मंदावू शकते. परतावा 10-20% च्या श्रेणीत असण्याची अपेक्षा आहे.